Лирика. На русском и аварском языках - Махмуд из Кахабросо

Шагьру шагIбан тIагIун, тIаде моцIалъул

Шагьру шагIбан тIагIун, тIаде моцIалъулТIоцебесеб сордо бачIараб мехалъ,Будундибирасул истилахIалдаИтниялъ кIалъана кIал кквезейилан.

КIудиял, гIисинал гIадамал рекъон,Къукъаби къачIана къаси хабаде;Хваразул рухIалги, заназде рахун,Росулъ ругел махIаз хIал хьун рукIана.

РакI бухIарав хвечIо, хабалъ чи гьечIо,Хиял гьабун чIана, гьезухъ валагьун;Гьазул гIид батани, дир бертинилан,Дунги гIедегIана ГIунайзатихъе.

ГIиса чIаго тезе чIварав ЯшугIилШигIраби ахIана, хIал хьоларищан;ХIабиб хахизе щун, йохун юссарайРехсана ХIалимат, хIордеги вахъун.

ХIинкъараб лочнохъе чан щолариланЧерхалда кIалъана кIудияб хIалалъ;

Кинго рахIман гурес pyxl босуларин,Божаян гьарана гьинал рекIеда.

Гьороца хъамулеб хъахIаб накIкI гIадин,ГIодоб хIетIе хъвачIо, хъвана нуцIида;ЦIадае хьвадулеб зодил хьухь гIадинДунги вачIанилан йорчIизаюна.

Забру варакъулаб къустIантIин меседТIаде йорхулаго хвезе вахъана;Ханас тарих хъвараб хъахIчараб чиниЧорхол pyxl босана бусний угьидал.

Алжанухъ щурулеб шамалъул сагIат,«Щиб дур къваригIелин» къватIий яхъана,ТIогьол най хIайранаб хIеренаб мацIалъХIайван гIажизлъулел жавабал кьуна:

– Кьижун гьечIев эмен, йорчIарай эбел,Авал-къоноялъул къотIун гьечIеб сас,Къасде регуларел росдал гIадамал,Сверухъ мадугьалихъ гьабзазул хIапи;

ХIал хъубал кьерилал, кьалал гIолилал,Кьурун руссун чIарал саяхъалщинал,

Щобда чIвараб байрахъ – чIалгIун ругел нилъ,ЧIвалин хIинкъичIого, вачIун вугев мун;

МугIрул бисалдаса боснов цIодоравЦIунун дунгун тарав рагьда хъаравул,Хъергъу бачГунелъул тIанчIи гIадинан,Дун тIаде яхъани, рахъунел лъимал;

Лъезе бугьтан щвани, щибго кIочонелКIалдиб мацI борхьилал бихьинал, цIуял,ЦIа-каналъул гвангъи, горда бугеб нур, —Дуда гьабулеб жо дида лъаларо!

Гьанже дун суризе сабаб гурони,СанагIат букIинчIищ нилъ кIиязулго?Сардилъ вачIу, н унев чиясда лъани,Лъолел бугьтаназул гьабиларищ хал?

– Дирги гьари буго, гьудул, дудехун,Дидаги бугеб хIал бицине теян;Цойги ургъел буго дуде бикьизе, —Бокьани гIин тIаме» бокьичIони чIвай.

ЧIухIараб дур логол хIисабги гьабун,Сардилъ хIорде щвана щущан гIакълугин;

ЩайтIабазул ханас нухдаги витIун,ПартIан рагьда лъуна – лъачIо тIокIаб жо.

Хьулада лъураб кор лъалин къасдеян,Къвалакь ккун гIиприталъ течIо, вачана;Чанлъун гIалахалда хвелин мунилан,Хехго рекIайилан букIинчIо илбис.

Меседил кьили лъун кьолон жайрангун,Жундузул бояца цеве къотIана;КъулгIаялъул кIалтIу тIун агийилан,ТIаде вахъайилан хъамуна ракIалъ.

ХъахГаб маргъалалъул тахида гIурай,ГIайибги бугоан мунгун кIалъазе,Зодил хIанчIидаса босной хIеренай,Мунагь хъван батила яхъинайидал…

– ХъахIал рагIабаца гIадамал гуккун,Диде ирга щведал щун ватила мун;Щиб гурин гьабилеб, вачIа жаниве,Жемун цо къвалги бан, къалин каранде.

Къадалъ борхьазулги бихьулелъул хIал,Дунги теларилан батила хиял.

Хабалъги теларин тавбуги гьабун,Туплис пасажирлъун воржа зодове.

Дур рагIул канпетал parlana дида,ГIолилазе кьурал, диеги кьолел;Кьурун мун вусигIан юссинин дуде,Мисри къирар гIадин къадруялда чIа.

Дуца кIал бичIарай йорчIичIин гIадан,Дунги батIалъи щиб, щулаго чIезе.Бихьаралъе шукру, щванщиналъе рецц,Ширван гIала гIелин, гIодове вусса.

ГIанбарул тIогьоде тIинчIаб найилги —ТIокIаб анищ бугищ абизе дида?Збелалъ ясан тун, росулъ гIей гуреб,ГIолилазе кьураб кьерги дир гьечIо.

Кьурабалъе хIинчIлъун чIезе айиланИнсан кIалъаниги, букIина битIун.СайхIун-ЖайхIуналъул лъелъе ччугIаги —Чин диргун бащадай щвеларо дуй яс.

…Дагъистан урхъараб хъахIаб надалда,Хъвалаго гIакълу ун гIодов речIчIана;

ГIарабустаналда таватур бугебГарбида къвал байдал дунял кIочана.

Эй кIалъалеб мехалъ мокърокьгин къеда,Къалъулъ бакъул гIадин, паркъи букIана,КIиябго кIветIалъан, жавгьарулъ гIадин,Жийго йихьулаан, нур хьвадулаан.

Гьелъул рагIабазул гьуинлъи лъайдал,

Конец ознакомительного фрагмента.

Примечания

1

Жирков Л.И. Старая и новая аварская песня. С. 25.

2

Рассказы о Махмуде. С. 52.

3

Рассказы о Махмуде. С. 156.

4

Рассказы о Махмуде. Махачкала: Юпитер, 1993.

5

Антопольский Л. У очага поэзии. М., 1972. С.55.