Учебник латинского языка для высших духовных учебных заведений - Николай Колотовкин

Grātiam Tuam quaesŭmus, Domĭne, mentĭbus nostrīs īnfunde: ut quī, Angĕlō nuntiante, Chrīstī Fīliī Tuī incarnātiōnem cognōvĭmus; per passiōnem Eius et crūcem, ad resurrēctiōnis glōriam perdūcāmur. Per Eumdem Chrīstum Domĭnum nostrum. Amēn.

Dīvīnum auxilium maneat semper nōbīscum.

Domĭne labia mea aperiēs et ōs meum adnuntiābit laudem Tuam. Deus, in adiūtōrium meum intende. Domĭne, ad adiuvandum mē festīnā.

Mundī Redemptor, quaesŭmus Tū probra nostra dīluās, nōbīsque largus commŏda vītae perennis cōnfĕrās. Praestā, Pater piissĭme, Patrīque compar Ūnĭce, cum Spirĭtū Paraclētō rēgnāns per omne saecŭlum. Amēn.

Domĭnus rēgnāvit, decōre indūtus est. Indūtus est Domĭnus fortitūdĭne et praecīnxit Sē virtūte.

Benedīcat et custōdiat nōs omnipŏtēns et miserĭcors Domĭnus, Pater, et Fīlius, et Spirĭtus Sānctus. Amēn.

In manūs Tuās, Domĭne, commendō spirĭtum meum.

Nunc dīmittis

Nunc dīmittis servum Tuum, Domĭne, secundum verbum Tuum in pāce, quia vīdērunt ocŭlī meī salūtāre Tuum, quod parāstī ante faciem omnium populōrum, lūmen ad revelātiōnem gentium et glōriam plēbis Tuae Isrāhel.

Chrīstus resurrēxit

Chrīstus resurrēxit ē mortuīs, morte mortem calcāvit et entĭbus in sepulchrīs vītam dōnāvit.

Glōria (Glōrificātiō Grandis)

Glōria in excelsīs Deō, et in terrā pāx, hominĭbus benevolentia.

Laudāmus Tē, benedīcĭmus Tē, adōrāmus Tē, glōrificāmus Tē, grātiās agĭmus Tibī propter magnam glōriam Tuam, Domĭne Deus, Rēx caelestis, Deus Pater Omnipŏtēns, Domĭne Fīlī Ūnigenĭte Iesū Chrīste, et Sāncte Spirĭtus.

Domĭne Deus, Āgne Deī, Fīlī Patris, Quī tollis peccāta mundī, miserēre nostrī; Quī tollis peccāta mundī, suscĭpe dēprecātiōnem nostram; Quī sedēs ad dextram Patris, miserēre nostrī, quoniam Tū sōlus Sānctus, Tū sōlus Domĭnus, Iesus Chrīstus in glōriā Deī Patris. Amen.

Hymnus sānctī Ambrosiī (340-397)

Tē Deum laudāmus, Tē Domĭnum cōnfitēmur;

Tē aeternum Patrem omnis terra venerātur;

Tibī omnēs angĕlī, Tibī caelī et ūniversae potestātēs,

Tibī Cherŭbim et Serăphim incessabĭlī vōce prōclāmant:

Sānctus, sānctus, sānctus Domĭnus Deus Sabaoth,

Plēnī sunt caelī et terra maiestātis glōriae Tuae.

Tē glōriōsus apostolōrum chorus,

Tē prophētārum laudabĭlis numĕrus,

Tē martyrum candidātus laudat exercĭtus,

Tē per orbem ferrārum sāncta cōnfitētur Ecclēsia:

Patrem immēnsae maiestātis,

Venerandum Tuum vērum et ūnĭcum Fīlium,

Sānctum quoque Paraclētum Spirĭtum.

Tū, Rēx glōriae Chrīste,

Tū Patris sempiternus es Fīlius,

Tū ad līberandum susceptūrus homĭnem nōn horruistī Virgĭnis utĕrum,

Tū, dēvictō mortis aculeō, aperuistī crēdentĭbus rēgna caelōrum,

Tū ad dextram Deī sedēs in glōriā Patris,

Iūdex crēdĕris esse ventūrus.

Tē ergō quaesŭmus, Tuīs famŭlīs subvĕnī, quōs pretiōsō sanguĭne redēmistī,

Aeternā fac cum sānctīs in glōriā numerārī,

Salvum fac popŭlum Tuum, Domĭne, et benedīc hereditātī Tuae,

Et rēge eōs, et extolle illōs usque in aeternum.

Per singŭlōs diēs benedīcĭmus Tē

Et laudāmus nōmen Tuum in saecŭlum et in saecŭlum saecŭlī.

Dignāre, Domĭne, diē istō sine peccātō nōs custōdīre.

Miserēre nostrī, Domĭne, miserēre nostrī.

Fiat misericordia Tua, Domĭne, super nōs, quemadmŏdum sperāvĭmus in Tē.

In Tē, Domĭne, sperāvī — nōn cōnfundar in aeternum. Amen.

ORATIONES ALIAE

Avē, Marīa

Avē, Marīa, grātiā plēna, Domĭnus Tēcum. Benedicta Tū in mulierĭbus et benedictus fructus ventris Tuī Iesus. Sāncta Marīa, Māter Deī, ōrā prō nōbīs peccātōrĭbus nunc et in hōrā mortis nostrae. Amēn.

Avē, Rēgīna caelōrum. Avē, Domĭna angelōrum. Salvē, Radīx, salvē, Porta, ex quā mundō lūx est orta. Gaudē, Virgō glōriōsa, super omnēs speciōsa; valē, ō valdē decōra, et prō nōbīs exōrā. Dignāre mē laudāre Tē, Virgō sacrāta. Dā mihī virtūtem contrā hostēs Tuōs. Rēgīna coelī, laetāre, alleluia. Gaudē et laetāre, Virgō Marīa, alleluia.

Salvē, Rēgīna, Māter misericordiae, vīta, dulcēdō, et spēs nostra, salvē. Ad Tē clāmāmus, exsŭlēs fīliī Hevae, ad Tē suspīrāmus gementēs et flentēs in hāc lacrymārum valle. Eia ergō, Advocāta nostra, illōs Tuōs misericordēs ocŭlōs ad nōs converte. Et Iesum, benedictum fructum ventris Tuī, nōbīs post hoc exsilium ostende. Ō clēmēns, ō pia, ō dulcis Virgō Marīa. Ōrā prō nōbīs, sāncta Deī Genĭtrīx, ut dignī efficiāmur prōmissiōnĭbus Chrīstī.

Deīpăra Virgō

Deīpăra Virgō, āve, grātiā plēna Marīa, Domĭnus Tēcum! Benedicta Tū in mulierĭbus, et benedictus fructus ventris Tuī, quia Salvātōrem peperistī animārum nostrārum.

Sub Tuum praesidium

Sub Tuum praesidium cōnfugĭmus, sāncta Deī genĕtrīx, nostrās dēprecātiōnēs nē dēspiciās in necessitātĭbus nostrīs, et ā perīcŭlīs cūnctīs lībĕrā nōs semper, glōriōsa et benedicta.

Sub Tuam misericordiam

Sub Tuam misericordiam cōnfugĭmus, Deīpăra Virgō, nostrās dēprecātiōnēs nē dēspiciās in dolōrĭbus nostrīs, sed ā perīcŭlīs lībĕrā nōs, ūna purissĭma et benedicta.

Cantĭcum Deīpărae

Magnifĭcat anĭma Mea Domĭnum, et exultāvit spirĭtus Meus in Deō salūtārī Meō.

Quia respēxit humilitātem Ancillae Suae: Ecce enim ex hōc[366] beātam Mē dīcent omnēs generātiōnēs.

Quia fēcit Mihī magna, Quī potēns est et sānctum nōmen Eius.

Et misericordia Eius in prōgeniēs et prōgeniēs timentĭbus Eum.

Fēcit potentiam in brachiō Suō, dispersit superbōs mente cordis suī.

Dēposuit potentēs dē sede et exaltāvit humĭlēs.

Esurientēs implēvit bonīs et dīvĭtēs dīmīsit inānēs

Suscēpit Isrāhel puerum Suum memorārī misericordiae.

Sicut locūtus est ad patrēs nostrōs, Abrăham, et sēmĭnī eius in saecŭla (Lc. 1, 46-55).

Post partum, Virgō, inviolāta permānsistī. Deī Genĭtrīx, intercēde prō nōbīs.

Sānctus Aurelius Augustīnus (354-430)

Cōnfessiōnēs. Lib. IX.

Cap. 1. Ō Domĭne, egō servus Tuus, egō servus Tuus, et fīlius ancillae Tuae; disrūpistī vincŭla mea, Tibī sacrificābō sacrificium laudis (Ps 115, 16-17). Gaudet Tē cor meum, et lingua mea, et omnia ossa mea dicant: Domĭne, quis simĭlis Tibī? Dicant, et responde mihī, et dīc anĭmae meae: Salūs tua Egō sum (Ps 34, 3, 10). Quis egō et quālis egō? Quid nōn malī aut facta mea, aut sī nōn facta, dicta mea, aut sī nōn dicta, voluntās mea fuit? Tū autem, Domĭne, bonus et miserĭcors, et dextĕra Tua respiciēns prōfunditātem mortis meae, et ā fundō cordis meī exhauriēns abyssum corruptiōnis. Et hoc erat tōtum: nolle quod volēbam, et velle quod volēbās. Sed ubī erat tam annōsō tempŏre, et dē quō īmō altōque sēcrētō ēvocātum est in momentō lībĕrum arbitrium meum, quō subdĕrem cervīcem lēnī iugō Tuō, et umĕrōs levī sarcĭnae Tuae (Mt 11, 29), Chrīste Iesū, adiūtor meus, et redemptor meus? Quam suave mihī subĭto factum est, carēre suavitātĭbus nūgārum, et quās amittĕre metus fuĕrat, iam dīmittĕre gaudium erat! Ēiciēbas enim eās ā mē, vēra Tū et summa suavĭtās ēiciēbās, et intrābās prō eīs, omnī voluptāte dulcior, sed nōn carnī et sanguĭnī; omnī lūce clārior, sed omnī sēcrētō interior; omnī honōre sublīmior, sed nōn sublīmĭbus in sē. Iam līber erat anĭmus meus ā cūrīs mordācĭbus ambiendī, et acquīrendī, et volutandī, atque scalpendī scabiem libīdĭnum: et garriēbam Tibī, clāritātī meae, et dīvitiīs meīs, et salūtī meae, Domĭnō Deō meō.

Sānctus Leō Magnus, Papa Rōmānus (395-461)

Sermō ūnus et vīcēsĭmus.

In Nātivitāte Domĭn ī nostr ī

Ies ū Chrīstī, prīmus .

Cap. 1.

Salvātor noster, dīlectissĭmī, hodiē nātus est, gaudeāmus. Neque enim locum fas est ibī esse trīstitiae, ubī nātālis est vītae; quae cōnsumptō mortālitātis timōre, nōbīs ingĕrit dē prōmissā aeternitāte laetitiam. Nēmō ab huius alacritātis participatiōne sēcernĭtur, ūna cūnctīs laetitiae commūnis est ratiō, quia Domĭnus noster, peccātī mortisque dēstructor, sicut nūllum ā reātū līberum repĕrit, ita līberandīs omnĭbus venit. Exsultet sānctus, quia propinquat ad palmam. Gaudeat peccātor, quia invītātur ad veniam. Animētur gentīlis, quia vocātur ad vītam. Deī namque Fīlius secundum plēnitūdĭnem tempŏris, quam dīvīnī cōnsiliī īnscrūtābĭlis altitūdō disposuit, reconciliandam auctōrī suō nātūram genĕris assūmpsit humānī, ut inventor mortis diabŏlus, per ipsam quam vīcĕrat vincerētur. In quō cōnflictū prō nōbīs inĭtō, magnō et mīrābĭlī aequitātis iūre certātum est: dum omnipŏtēns Domĭnus cum saevissĭmō hoste, nōn in suā maiestāte, sed in nostrā congredĭtur humilitāte, obiiciēns eī eandem fōrmam eandemque nātūram, mortālitātis quidem nostrae particĭpem, sed peccātī tōtīus expertem. Aliēnum quippe ab hāc nātīvitāte est, quod dē omnĭbus legĭtur: Nēmō mundus ā sorde, nec īnfāns, cuius est ūnīus diēī vīta super terram. Nihil ergō in istam singulārem nātīvitātem dē carnis concupīscentiā trānsīvit, nihil dē peccātī lege mānāvit. Virgō rēgia Davidĭcae stirpis ēligĭtur, quae sacrō gravidanda fētū dīvīnam humānamque prōlem prius concipĕret mente quam corpŏre. Et nē supernī ignāra cōnsiliī ad inūsitātōs pavēret effectūs, quod in Eā operandum erat ā Spirĭtū Sānctō, colloquiō discit angelĭcō. Nec damnum crēdit pudōris, Deī Genĭtrīx mox futūra. Cūr enim dē conceptiōnis novitāte dēspēret, Cuī efficientia dē Altissĭmī virtūte prōmittĭtur? Cōnfirmātur crēdentis fidēs etiam praeeuntis attestātiōne mīrācŭlī, donātūrque Elizăbeth inopīnāta fēcundĭtās, ut Quī conceptum dedĕrat sterĭlī, datūrus nōn dubitārētur et Virgĭnī.

Cap. 2

Verbum igĭtur Deī, Deus, Fīlius Deī, Quī in prīncipiō erat apud Deum, per Quem facta sunt omnia, et sine Quō factum est nihil, propter līberandum ab aeternā morte homĭnem, factus est homō: ita Sē ad susceptiōnem humilitātis nostrae sine dīminūtiōne Suae maiestātis inclīnāns, ut manēns quod erat, assūmēnsque quod nōn erat, vēram servī fōrmam et fōrmae in quā Deō Patrī est aequālis ūnīret, et tantō foedĕre utramque cōnserĕret, ut nec īnferiōrem cōnsūmĕret glōrificātiō, nec superiōrem minuĕret assumptiō. Salva igĭtur proprietāte utrīusque substantiae, et in ūnam coeunte persōnam, suscipĭtur ā maiestāte humilĭtās, ā virtūte īnfirmĭtās, ab aeternitāte mortālĭtās, et ad dēpendendum nostrae conditiōnis dēbĭtum, nātūra inviolābĭlis nātūrae est ūnīta passibĭlī, Deusque vērus et homō vērus, in ūnitātem Domĭnī temperātur; ut quod nostrīs remediīs congruēbat, ūnus atque idem Deī hominumque mediātor, et morī posset ex ūnō, et resurgĕre posset ex altĕrō. Merĭtō igĭtur virgineae integritātī nihil corruptiōnis intŭlit partus salūtis, quia custōdia fuit pudōris ēditiō vēritātis. Tālis igĭtur, dīlectissĭmī, nātīvĭtās decuit Deī virtūtem et Deī sapientiam, Chrīstum, quā nōbīs et humānitāte congruĕret, et dīvīnitāte praecellĕret. Nisi enim esset Deus vērus, nōn afferret remedium; nisi esset homō vērus, nōn praebēret exemplum. Ab exsultantĭbus ergō angĕlīs, nascente Domĭnō, Glōria in excelsīs Deō canĭtur, et pāx in terrā bonae voluntātis hominĭbus nuntiātur. Vident enim caelestem Ierusălem ex omnĭbus mundī gentĭbus fabricārī, dē quō inēnārrābĭlī dīvīnae pietātis opĕre quantum laetārī dēbet humilĭtās homĭnum, cum tantum gaudēbat sublīmĭtās angelōrum?

Cap. 3.

Agāmus ergō, dīlectissĭmī, grātiās Deō Patrī, per Fīlium Eius, in Spirĭtū Sānctō, Quī propter multam misericordiam Suam, quā dīlēxit nōs, misertus est nostrī; et cum essēmus mortuī peccātīs convīvificāvit nōs in Chrīstō, ut essēmus in Ipsō nova creātūra novumque figmentum. Dēpōnāmus ergō vetĕrem homĭnem cum āctĭbus suīs, et adeptī participātiōnem generātiōnis Chrīstī, carnis renuntiēmus operĭbus. Agnōsce, ō Chrīstiāne, dignitātem tuam, et dīvīnae cōnsors factus nātūrae, nōlī in vetĕrem vīlitātem dēgenĕrī conversātiōne redīre. Mementō, Cuius capĭtis et Cuius corpŏris sīs membrum. Reminīscĕre quia ērŭtus dē potestāte tenebrārum trānslātus es in Deī lūmen et rēgnum. Per baptismătis sacrāmentum Spirĭtūs Sānctī factus es templum; nōlī tantum habitātōrem pravīs dē tē āctĭbus effugāre, et diabŏlī tē itĕrum subiicĕre servitūtī, quia pretium tuum sanguis est Chrīstī, quia in vēritāte tē iūdicābit, Quī in misericordiā tē redēmit, Quī cum Patre et Spirĭtū Sānctō rēgnat in sēcŭla sēculōrum. Amen.

Thomas ā Kempīs (1380-1471)

Admonitiō spirituālis