Пакупнік сноў - Юры Станкевіч

— Ёсць пытанні, на якія, пакуль не толькі я, звычайны чалавек, можна сказаць, невук, не здолее адказаць, а ўвогуле — ніхто, — пасля роздуму сказаў Кук і дадаў:

— Вы прадасце мне свой чарговы сон? Пажадана, сённяшні?

— Зрабіце ласку. Але ён неістотны і наўрад ці вас зацікавіць.

— Ну, не важна, — падахвоціў Кук.

— Мне саснілася, што я прагульваю сабаку. І гэты сабака быццам мой і ў той жа час зусім не мой, а проста жывёла. Мы падыходзім да высокай гары — гэта гранітная скала, якіх у нашых краях, заўважце, не існуе. Але ў маім сне гэта так. Сабака часта падманвае мяне, з’ядае мой бутэрброд, калі мы адпачываем, але я дарую яму, адчуваю да яго нават прыхільнасць. Ля скалы я бачу вельмі доўгую лесвіцу, якая прыхілілася да яе і вядзе ўвышыню. Знізу лесвіца чамусьці заканчваецца колцамі. Раптам сабака падбягае да яе і пачынае караскацца на самы верх, і вельмі хутка. Я сачу за ім з трывогай і бачу, як сабака ўздымаецца вышэй і вышэй. Але тут колцы лесвіцы нечакана ад’язджаюць, і ўсё абвальваецца на зямлю. Я гляджу, дзе сабака, і бачу яго на самым версе скалы. Там нешта гарыць. Вось і ўсё. Далей я прачнуўся.

— Я не магу купіць гэты сон, — пасля роздуму, смеючыся, сказаў Кук. — У ім няма таго, што мяне цікавіць: тараканаў, мышэй, жаб, клапоў, птушак, жамяры якой і гэтак далей.

— Няхай, але ў ім сабака. Урэшце, воля ваша. Я аддаю вам гэту дробязь дарма. Тым больш, я вас папярэдзіў, што сон неістотны.

Гаспадар і госць дапілі напой, і Кук пайшоў у сваю кватэру.

***

Раніцой Кук заехаў на працу, але хутка вызваліўся і рушыў дамоў, адкуль, сабраўшыся, скіраваў у аэрапорт. Камандзіроўка пачалася.

Ляцець было крыху больш за гадзіну. Кук заняў сваё месца ў салоне самалёта, выцягнуў з сакваяжа часопіс, які набыў у шапіку і, паназіраўшы крыху за стройнай, прываблівай сцюардэсай, паглыбіўся ў чытанне.

Самалёт між тым выруліў на ўзлётную паласу, зароў двума маторамі і неўзабаве ўзляцеў.

Чытаць было нецікава. Кук пачаў разглядаць бачных яму пасажыраў. Многія былі апранутыя ў цёмныя касцюмы, як і ён, — пэўна, таксама камандзіраваныя. Але сядзелі і некалькі маладзёнаў у світэрах і джынсах. Побач з Кукам драмаў таўстун з дыпламатам на каленях. У яго была моцная чырвоная шыя і загарэлая лысіна. Кук зірнуў на гадзіннік: яны ляцелі ўжо каля дваццаці хвілін. Ён яўна нудзіўся і чакаў, каб выйшла прыгожая і сексуальная сцюардэса, але яе не было. Самалёт між тым злёгку трасянула, і ён відавочна стаў рабіць разварот, на што амаль ніхто не звярнуў увагі. У салоне нарэшце з’явілася сцюардэса і папрасіла ўсіх прышпіліцца рамянямі. Кук міжволі адзначыў, што ў яе нейкі ненатуральна бледны твар і змяніўся голас. Ён нахіліўся да суседа і адсунуў фіранку з ілюмінатара.

З рухавіка над той часткай крыла, якую ўбачыў праз шкло, выляталі языкі полымя.

Кук раптам адчуў, як у яго пахаладзела спіна. Хацеў ускочыць з месца і пабегчы да кабіны пілотаў, каб спытаць у чым справа, але сутыкнуўся з успуджаным і перасцерагальным позіркам сцюардэсы і — застаўся.

Кук адчуў, як яго думкі ліхаманкава мітусяцца. Зноў зірнуў у ілюмінатар — полымя вырывалася з-пад крыла. «Можа, так і трэба? — пранеслася ў яго галаве, — можа, гэта выхлапы звычайнага адпрацаванага паліва?» Сцюардэса між тым крутанулася і паспешліва пабегла з салона ў кабіну.

— Грамадзяне пасажыры, — пачуўся ў салоне мужчынскі голас, пэўна, камандзіра. — Наш «борт» у сувязі са складанымі метэаралагічнымі ўмовамі наперадзе вымушаны вярнуцца і зрабіць незапланаваную пасадку. Усіх, хто яшчэ не прышпіліўся, просьба зрабіць гэта неадкладна.

І тут Кук зусім не да часу і месца зусім нечакана ўспомніў пра сон Мігеля, які ён адмовіўся купіць і на які так неабдумана не прарэагаваў. Лесвіца на колцах — гэта ж трап, па якім ён паўгадзіны таму падняўся на борт самалёта. Сабака ў любым сонніку вызначаецца як сябра. Гэта ён, Кук, і ёсць той сябра, які апынуўся на скале, на гары. А гара — гэта бяда, гора. Лесвіца абрынулася. І не толькі ў сне. Які ж ён быў ідыёт, бо не патурбаваўся вытлумачыць гэты прапанаваны яму знак бяды, гэтую перасцярогу. Ён так неабдумана не купіў той сон.

Самалёт затрэсла, і пасажыры пачалі нешта трывожна выкрыкваць, нейкія пытанні — кожны сваё. Кук зноў наваліўся на таўстуна, які здзіўлена лыпаў вачыма, і рвануў фіранку.

З-пад крыла ўжо ва ўсю моц біла полымя. У салон убегла сцюардэса. Твар яе быў перакошаны, а скура на ім белая, як папера. Яна ўжо яўна не валодала сабой. Кук схапіўся за рэмень, каб адшпіліць яго, падняцца з месца і спытаць у сцюардэсы, колькі часу ім яшчэ ляцець да якога бліжэйшага аэрадрома, але не паспеў.

Злева, дзе быў агорнуты полымем рухавік, адбыўся адчувальны выбух, самалёт імкліва нахіліўся і, развальваючыся на часткі, пачаў падаць на зямлю.